Ziekteprogressie vertragen in actieve secundair progressieve multiple sclerose met eerste en enige orale behandeloptie Mayzent®
Vanaf 1 november nieuwe MS-behandeling terugbetaald
- Mayzent® (siponimod) is de eerste en enige orale behandeling met een indicatie specifiek voor volwassen patiënten met actieve SPMS1 die in België vanaf 1 november 2021 wordt terugbetaald*
- Mayzent® voorziet in een onvervulde medische behoefte voor SPMS-patiënten met actieve ziekte, die tot nu toe geen orale behandeling hadden waarvan is aangetoond dat die effectief is in het vertragen van progressie bij deze patiëntenpopulatie1,2
- Klinische studies toonden aan dat Mayzent® als S1P1-S1P5 receptor modulator een effect heeft op zowel symptomen van inflamatie als neurogeneratie én ook een langdurig effect ( data tot 5 jaar beschikbaar) op het vertragen van de progressie van invaliditeit en cognitieve achteruitgang.1,2,3 Preklinische evidentie suggereert een duale werking waarbij Mayzent® herstelmechanismen in het centraal zenuwstelsel zou kunnen bevorderen.11 Voor aSPMS-patiënten is dat een hoopvol perspectief voor een betere levenskwaliteit.
Vanaf 1 november 2021 wordt Mayzent® (siponimod) terugbetaald* in België voor de behandeling van volwassen patiënten met actieve SPMS gedefinieerd door exacerbaties (opstoten) of andere kenmerken van ontstekingsactiviteit. Tot nu toe bleven de behandelingsopties beperkt voor mensen met aSPMS. Dankzij Mayzent® kunnen patiënten hun zelfstandigheid langer behouden omdat het de impact van de ziekte zoals de progressie van invaliditeit, cerebrale atrofie en de cognitieve achteruitgang vertraagt2,9,10 en de ontstekingsactiviteit van de ziekte vermindert. Dit resulteert in een betere levenskwaliteit voor aSPMS-patiënten. Langetermijndata bevestigen de voordelen van een vroege start van de behandeling met Mayzent®.3
Nood aan een veilige en effectieve behandeling om actieve SPMS te vertragen
Multiple sclerose (MS) treft in België ongeveer 12.000 mensen en is een ongeneeslijke, chronische aandoening van het centraal zenuwstelsel waarbij ontsteking leidt tot schade aan de myelineschede van de neuronen en aan de neuronen zelf. De ziekte leidt tot verschillende (on)zichtbare symptomen met een onvoorspelbaar en divers verloop.4 Hoewel het MS-traject van elke patiënt uniek is, zal tot 80% van de relapsing remitting MS (RRMS)-patiënten uiteindelijk overgaan naar secundair progressieve multiple sclerose (SPMS).5 Om progressie van de ziekte te vertragen zodat patiënten langer zelfstandig kunnen blijven en actief verbonden met familie en vrienden, is er een grote behoefte aan veilige en effectieve behandelingen.6
De enige orale therapie voor aSPMS-patiënten met een duale werking
Mayzent® met een indicatie voor de behandeling van volwassen patiënten met aSPMS, heeft een dubbel werkingsmechanisme dat zowel de ontsteking als neurodegeneratie aanpakt.1,11 Mayzent® is een orale sfingosine 1-fosfaat receptormodulator die selectief bindt aan S1P-receptoren 1 en 5. Door de S1P-receptoren op lymfocyten te moduleren, vermindert Mayzent® op een reversibele manier de uitstroom van lymfocyten uit lymfeknopen, waardoor het aantal circulerende lymfocyten dat het centraal zenuwstelsel binnendringt en ontsteking veroorzaakt, wordt beperkt.1,2,7 Mayzent® passeert de bloed-hersenbarrière.1 Preklinische evidentie suggereert een duale werking waarbij Mayzent® herstelmechanismen in het centraal zenuwstelsel zou kunnen bevorderen.11Mayzent® dringt ook door in het centrale zenuwstelsel en bindt zich aan de S1P5-subreceptor op specifieke cellen van het centrale zenuwstelsel, waaronder astrocyten en oligodendrocyten, en heeft een pro-remyeliniserende en neuroprotectieve werking aangetoond.12,13,14,15,16,17
Langdurig effect op progressie van invaliditeit en cognitieve achteruitgang
De effectiviteit en veiligheid van Mayzent® versus placebo werd onderzocht in de EXPAND-studie, de grootst gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde, fase III-studie bij SPMS-patiënten waaraan 1.651 mensen uit 31 landen deelnamen.2 EXPAND omvatte een subgroep van patiënten met actieve ziekte (n=779), gedefinieerd als patiënten met opstoten in de twee jaar voorafgaand aan de studie en/of aanwezigheid van Gd-aankleurende T1 laesies bij baseline. De baseline karakteristieken waren vergelijkbaar met die van de totale populatie met uitzondering van tekenen van activiteit in vergelijking met de totale populatie.8 In de subgroep van Mayzent® -behandelde patiënten met actieve ziekte, toonden de resultaten dat:
- het risico op progressie van de invaliditeit over drie maanden (het primaire eindpunt van de studie), significant was verminderd met 31% in vergelijking met placebo (3m CDP*; p=0.0094).1,8
- significant gunstige uitkomsten werden bekomen op andere relevante parameters van MS-ziekteactiviteit, waaronder het jaarlijkse recidiefpercentage (ARR*), MRI*-ziekteactiviteit, verlies van hersenvolume en cognitieve achteruitgang.8,9,10
Mayzent® heeft een veiligheidsprofiel dat in het algemeen consistent was met de bekende effecten van S1P-receptormodulatie.2 Deze resultaten betreffende veiligheid worden inmiddels ook bevestigd op langere termijn (tot 5 jaar).3
Behandeling op maat van elke patiënt dankzij genotypering
Mayzent® is een orale behandeling die patiënten thuis kunnen innemen. Het initiatieprotocol is welomschreven met als eerste stap een genotype bepaling. Een van de voordelen van genotypering is de precisie waarmee medicatie kan worden gericht op individuele patiënten. Dankzij genotyperingstests die slechts 1 gen, CYP2C9, analyseren wordt de juiste onderhoudsdosering van Mayzent® bepaald: 1 mg of 2 mg. Een op maat gemaakt titratieschema helpt patiënten om op een veilige manier hun onderhoudsdosering te bereiken.1 Afhankelijk van het genotyperingsresultaat kan Mayzent® gecontra-indiceerd zijn. Dit komt overeen met een zeer klein deel van de bevolking.
* Volledige terugbetalingscriteria zijn vanaf 1 november 2021 beschikbaar op www.riziv.fgov.be
Referenties
1. Mayzent® (siponimod)Wetenschappelijke Bijsluiter – laatste update 07/01/2021
2. Kappos L, et al. Siponimod versus placebo in secondary progressive multiple sclerosis (EXPAND): a double-blind, randomized, phase 3 study. Lancet. 2018 Mar 31;391(10127):1263-1273.
3. Kappos L, et al. Long-term efficacy and safety of siponimod treatment for up to 5 years in patients with secondary progressive multiple sclerosis: analysis of the EXPAND extension study [abstract no. EPR2128] Eur J Neurol. 2020;27(Suppl 1):337.
4 Wat is MS? | MS-Liga Vlaanderen (ms-vlaanderen.be) Accessed July 2021.
5.Multiple Sclerosis International Federation. Atlas of MS 2013. Atlas of MS 2013 - more information | MS International Federation (msif.org) Accessed July 2021.
6. Inojosa H, et al. A focus on secondary progressive multiple sclerosis (SPMS): challenges in diagnosis and definition. J Neurol. 2021 Apr;268(4):1210-1221.
7. Gergely P, et al. The selective sphingosine 1-phosphate receptor modulator BAF312 redirects lymphocyte distribution and has species-specific effects on heart rate. Brit J Pharm. 2012;167:1035-47.
8. Gold R, et al. Efficacy of Siponimod in Secondary Progressive Multiple Sclerosis Patients With Active Disease: The EXPAND Study Subgroup Analysis. P750. 35th Congress of the European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis, September 2019.
9. Benedict RHB, et al. Siponimod and Cognition in Secondary Progressive Multiple Sclerosis: EXPAND Secondary Analyses. Neurology. 2021 Jan 19;96(3):e376-e386.
10. Vermersch P, et al. Effect of siponimod on grey matter atrophy in patients with secondary progressive multiple sclerosis: subgroup analyses from the EXPAND study [abstract no. EPR3098] Eur J Neurol. 2020;27(Suppl 1):478.
11. Gentile A, et al. Siponimod (BAF312) prevents synaptic neurodegeneration in experimental multiple sclerosis. J Neuroinflammation 2016; 13: 207.
12. Tavares A, Barret O, Alagille D, et al. Brain distribution of MS565, an imaging analogue of siponimod (BAF312), in non-human primates. Eur J Neurol. 2014;21 (Suppl 1):504-PP2067.
13. Briard E, Rudolph B, Desrayuad S, et al. MS565: A SPECT tracer of evaluating the brain penetration of BAF312 (siponimod). Chem Med Chem. 2015; 10(6):1008-18.
14. Bigaud M, Perdoux J, Ramseier P et al. Pharmacokinetic/Pharmacodynamic Characterization of Siponimod (BAF312) in Blood versus Brain in Experimental Autoimmune Encephalomyelitis Mice. Neurology. 2019;P2.2-066.
15. Mannioui A, Vauzanges Q, Fini JB, et al. The Xenopus tadpole: An in vivo model to screen drugs favoring remyelination. Mult Scler. 2018:24(11):1421-32.
16. Martin E, Urban B, Beerli C, et al. Siponimod (BAF312) is a potent promyelinating agent: preclinical mechanistic observation. P1376. 35th Congress of the European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis, September 2019.
17. Dietrich M, Hecker C, Ramseier P, et al. Neuroprotective potential for siponimod (BAF312) revealed by visual system readouts in a model of experimental autoimmune encephalomyelitis-optic neuritis (EAEON). P844. 35th Congress of the European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis, September 2019.
Verklarende woordenlijst:
*CDP - Confirmed disability progression
* ARR - Annualized relapse rate
* MRI - Magnetic Resonance Imaging
BE2110052963
Novartis in Neurowetenschappen – Samen innoveren in MS
Novartis zet zich al meer dan 75 jaar in voor mensen met neurologische aandoeningen, waaronder multiple sclerose, migraine en de ziekte van Alzheimer. We werken nauw samen met patiënten, zorgverleners en gezondheidszorgsystemen om oplossingen en behandelingen aan te bieden die een leven kunnen veranderen.
Gina Volkaert
Mayzent bijsluiter
PDF 1.2 MB